Sabahattin Ali tarafından 1937’de yayınlanan Kuyucaklı Yusuf, Türkiye’nin en ünlü ve önemli eserlerinden biridir. Türkiye’nin batı hayranlığı gibi kimsenin değinmediği konulara değinen Sabahattin Ali, başkaldırı üzerine bir romandır.
Kuyucaklı Yusuf Özeti
Kuyucak’ta hayata gelen Yusuf’un köyünü eşkıyalar basmış ve ailesini katletmiştir. Dünyada tek başına kalan Yusuf’a dönemin kaymakamı sahip çıkmış, evlat edinmiştir. Kaymakam Yusuf’a babalık edip onu okutmaya çalışmıştır. Zeki olmasına rağmen çocukluğundaki travmalar sebebiyle Yusuf okuyamaz. Üvey annesi tarafından sürekli itilip kakılan Yusuf’un dış dünyaya karşı acımasız bir tavrı oluşmaya başlamıştır. Kaymakam’ın Yusuf’tan biraz küçükçe Muazzez adında bir kızı vardır. Yaşlar ilerledikçe Yusuf inceden inceye Muazzez’e tutulmaya başlar. Bir gün Yusuf’la Muazzez bayram yerine giderler ve kasabanın külhanbeyi Muazzez’e laf atar. Yusuf içindeki Muazzez’i koruma içgüdüsüyle külhanbeyini döver.
Külhanbeyi Şakir bu dayaktan sonra Muazzez’i almayı kafasına koyarak Kaymakam’la kumara tutuşur. Kendisine borçlandırarak Muazzez’i ister. Kaymakam el mecbur kızını verirken, Yusuf kasabanın bakkalından borç alarak Şakir’e verir. Muazzez bu sefer de bakkalla evlenecektir, Şakir bir oyun dönerek bakkalı öldürür. Yusuf aşkına karşılık alamayacağını düşünerek vakit kaybederken, Muazzez Yusuf’a aşkını ilan eder. Yusuf çok şaşırsa da kızın annesi Muazzez’i Şakir’le evlenmeye zorlar. Yusuf’la Muazzez başka köye kaçıp nikahlanırlar.
Kaymakam bu duruma çok memnun olup, damadına iş ayarlar. Günler böyle geçerken bir gün kaymakam da ölür. Bu ölümden sonra Şakir ve Muazzez’in annesi Şahende Hanım içindeki kini kusmaya başlar. Köy tahsildarlığı yapan Yusuf köyde değilken Şahende Hanım evini fuhuş yuvasına çevirir. Muazzez annesi eliyle zorla fuhuş yapmaktadır. Bu bütün herkes tarafından dilden dile yayılır. Yusuf kasabaya döndüğünde manzara karşısında dayanamaz, Şahende Hanım, Şakir ve yeni kaymakamı öldürür. Muazzez ağır yaralıdır, onu alıp uzaklara gitmeye çalışır. Muazzez de yaralarından ötürü ölünce, Yusuf onu defnedip ortalıktan kaybolur.
Yorumlar