İnsan var oluş yapısı ile birlikte sosyal bir canlıdır. Bu sosyalliği nedeniyle toplum içerisinde var olma, toplumla birlikte yaşama ve toplumun kurallarını benimseme amacıyla uyma davranışı gösterir. Bu davranış sosyal psikoloji konularından birisidir. İnsanların çevrelerinde bulunan diğer insanların davranışından etkilenmesi anlamı taşıyan sosyal etki davranışının bir ürünüdür. İnsanlar uyma davranışının sayesinde sosyal ortamlara uyum gösterir. İnsanların eylemleri uyma davranışı ile diğer insanların davranışları ile değişime uğrar.
Uyma Davranışı ve Nedenleri
Birçok etmen uyma davranışı üzerine etki eder. Bir insanın diğer insanların davranışlarından etkilenmesinde kişisel, ortamsal ve kültürel etkenler rol oynar. Sosyal yönü daha baskın olan bir kişide daha çok uyma davranışı gözlenir. Bununla beraber içerisinde bulunan grubun büyük yapıda oluşu, grubun prestijli bir yapıda olması ve grupta söz birliğine varılmış olması en büyük etkiler arasındadır. Birçok kültürün farklı yapısı ise bu davranış üzerinde doğrudan etkide bulunur.
Kültürler ve Uyma Davranışının Oluşumu
Kültürlerin farklı yapıda olması uyma davranışının üzerinde büyük etkide bulunur. İçinde bulunan kültürün insana bakış açısı, birlikteliğe ve topluma verdiği değer insan davranışları üzerinde etkide bulunur. Kültürlerin insan üzerindeki farklı eğilimleri sonucunda toplulukçu ve bireyci kültürler oluşur. Toplulukçu bir kültür topluluğun yararına olan eylemleri daha çok destekler. Odak noktası bireyden çok topluluktur. Bu sebeple de uyma davranışı daha çok gözlenir. Bireyci bir kültürde ise bireyin kendi çıkarı ve benliği daha ön planda tutulur. Bireysel ve kişisel gelişim odak noktasını oluşturur. Bireyci bir kültürde insan davranışları da daha çok kişiseldir.
Toplulukçu Kültürlerde Uyma Davranışının Etkileri
Toplulukçu kültürler arasında Çin, Japonya, Kore, Türkiye, İran ve Hindistan gibi ülke kültürleri bulunur. Bu kültürlerde uyma davranışı daha çok gözlenir. Toplulukçu kültürlerde her davranış için bir kural söz konusudur. Bu kurallar sosyal yaşamı geliştirmek, kültürün amaçları doğrultusunda bir toplum oluşturmak ve olumlu davranışları yerleştirmek için vardır. Bu kurallara kişiler uydukça kabul görür. Buna karşılık Fransa, Kanada ve ABD gibi ülkeler bireyci kültüre sahiptir. Bu kültürlerde bireyler kişisel bir hayat düzeni içindedirler. Kişilerin davranışları sadece kendilerini ilgilendirir. Hatalı ve yanlış olan davranış sadece kişiye zarar verebilir. Bu açıdan bireyci bir kültürde uyma davranışını çok daha az görürüz.
Yorumlar