Edebiyat tarihçisi, edebiyat dalında geçmişe dönük olarak çeşitli incelemeler, sınıflandırmalar, yorumlamalar ve tüm bunlardan hareketle ortak çıkarımlarda bulunan kişiye denmektedir. Bu konu incelenirken, tarihçilikten de söz etmek gerekir.
Bilindiği gibi tarih gene olarak, geçmişte yaşanan olayların incelenmesi ve bu olaylarla gelecek arasında bağ kurulması ile ilgilenen bir bilim dalıdır. Tüm bu faaliyetlerin edebiyat dalı üzerinde meydana getirilmesi ise “edebiyat tarihçiliği” kavramının oluşmasını sağlamaktadır.
Türk Edebiyatı’nın en önemli tarihçileri arasında; Mehmet Fuat Köprülü, Süleyman Nazif, Abdülbaki Gölpınarlı, Ali Nahit Tarlan ve Ali Emiri sayılabilir. Bu isimlerin hepsinin ortak özelliği ise edebiyat dalındaki tarihçilik çalışmaları dışında çeşitli türde edebi eserlerinin de bulunmasıdır. Bundan dolayı, edebiyatın geçmişi ile ilgilenenlerin aynı zamanda edebiyatın kendisi ile de ilgilenmesinden hareketle, tarih ve edebiyat arasında çok önemli bir bağın bulunduğu rahatlıkla söylenebilir. Ayrıca konularını geçmiş zamandan almakta olan edebi eserlerin sayısı da oldukça fazla olmaktadır. Konu işlemekteki bu durum, Klasisizm ve Romantizm gibi en önemli sanat akımlarında sık bir şekilde görülmektedir.
Edebiyat Tarihçileri Ne İş Yapar?
Edebiyat ile alakalı olan tüm bilgiler, edebiyat tarihçisi olan kişilerin tarihsel incelemeleri ile beraber olarak günümüze ulaşmıştır. Dolayısıyla okullarda okutulan ders kitaplarındaki en ufak bir edebî bilgi bile, bu konuda çalışmalar yapmış olan tarihçiler sayesinde bize ulaştırılmıştır.
Edebiyatı birbirinden farklı dönemlere ayırma, bu dönemler arasındaki benzerlik ve farklılıkları tespit etme, çeşitli sanat akımlarının hakim olduğu dönemlerin siyasi durumu hakkında incelemeler yapma, ortaya çıkmış olan edebî eserlerin oluşum süreçlerini ve vermiş oldukları mesajları geçmişle bağlantılı olarak araştırma ve edebî şahsiyetlerin hayatları hakkında bilgi toplama gibi görevler, bu konuda çalışmakta olan bilim insanlarının en önemli görevlerinden sadece birkaç tanesidir.
Kimler Edebiyat Tarihçisi Olabilir?
Edebiyat tarihçisi olabilmek, öncelikle iyi bir dikkat ve çalışma disiplini gerektirmektedir. Tarih incelemeleri yapabilmenin zor, hatta sıkıcı olduğu konusunda söylenenlere rağmen tarihî konuları incelemekten zevk alan kişiler, bu meslek grubuna oldukça yakın olan kişilerdir.
Fakat tarih konusunda akademik araştırmalar yapmanın dışında olarak, aynı zamanda edebî eserlere de ilgi duyulması gerekmektedir. Yani okuma ve araştırma merakının haricinde, pek çok insan tarafından oldukça sıkıcı olarak görülen tarih ve edebiyat dallarına karşı büyük bir ilgi sahibi olunması şarttır. Fakat bu mesleği akademik olarak yapabilmek, uzun bir eğitim süreci gerektirdiğinden dolayı sabır da bu konuda oldukça gereklidir.
Yorumlar